Medische Encyclopedie
Inhoud
- Wat doet metamizol en waarbij gebruik ik het?
- Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
- Mag ik metamizol gebruiken met andere medicijnen?
- Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
- Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
- Hoe gebruik ik dit medicijn?
metamizol
Metamizol is een ontstekingsremmende pijnstiller. Dit soort pijnstillers wordt ook wel NSAID’s genoemd. Het werkt pijnstillend, kramp verminderend, koortsverlagend en ontstekingsremmend.
Artsen schrijven het voor bij koorts en bij hevige pijn, waarbij ook sprake is van spierkrampen, zoals na operaties en pijnaanvallen door nierstenen (koliekpijn). Het wordt soms gebruikt bij pijn bij kanker en bij migraine.
Wat doet metamizol en waarbij gebruik ik het?
Koorts
Koorts is een verhoging van de lichaamstemperatuur boven de 38 °C.
Oorzaak
Koorts is een manier van het lichaam om infecties met bijvoorbeeld bacteriën en virussen te bestrijden. Door de temperatuurverhoging werkt de natuurlijke afweer beter en sneller. Bovendien voelen bacteriën en virussen zich minder prettig bij een hogere lichaamstemperatuur. Dit alles bevordert een snellere genezing.
Behandeling
Voelt u zich door de koorts erg beroerd of heeft u veel spierpijn, dan kunt u met metamizol de koorts verlagen.
Werking
Metamizol is een koortsverlager die ook pijnstillend werkt. Het zorgt ervoor dat het lichaam zijn temperatuur niet kan verhogen.
Effect
Het koortsverlagende effect begint binnen 30 minuten tot 1 uur en houdt 4 tot 6 uur aan.
Pijn
Verschijnselen
Pijn bestaat in verschillende vormen. Pijn kan komen door een beschadiging in uw lichaam of als iets niet werkt zoals het hoort. De zenuwen in het beschadigde lichaamsdeel geven een seintje naar uw hersenen en u voelt pijn. Soms heeft pijn geen duidelijke oorzaak en weten we niet waar de pijn vandaan komt.
Behandeling
In de meeste gevallen is paracetamol de veiligste manier om pijn te bestrijden. Dit heeft de minste bijwerkingen en werkt meestal goed.
In sommige gevallen werkt een ontstekingsremmende pijnstiller, met kramp verminderende eigenschappen, zoals metamizol beter. Uw arts schrijft metamizol voor bij kortdurende hevige pijn als behandeling met paracetamol of andere pijnstillers niet mogelijk is.
Werking
Metamizol voorkomt dat het pijnsignaal bij de hersenen aankomt. Het remt ontstekingen en vermindert spierkramp. Ook werkt het koortsverlagend.
Effect
Het pijnstillende effect begint binnen 30 minuten. Deze werking houdt ongeveer 4 uur aan.
Koliekpijn
Verschijnselen
Een koliekpijn is een aanval van een kortdurende zeer pijnlijke kramp in de buik. U kunt tijdens een aanval vaak niet stil blijven liggen of zitten van de pijn. Soms bent u ook misselijk, moet u braken of heeft u diarree. Na enige tijd zakt de pijn weer wat af en is het weer draaglijk. Even later kan de aanval weer komen opzetten.
Oorzaak
De pijn ontstaat door stenen die in de nieren zijn gevormd. Als de stenen de nieren verlaten, komen ze in de urinebuis terecht. Bij kleine stenen is dat geen probleem. Ze kunnen zo het lichaam verlaten. Maar bij grotere stenen trekt de urinebuis sterk samen.
Als reactie op de verstopping van de urinebuis wordt de nier actiever en produceert meer urine. De urine hoopt zich op in de nieren. Daarbovenop raakt de urinebuis door de beschadiging ontstoken, wat de doorgang voor de steen nog verder vernauwt. Dit alles veroorzaakt de heftige koliekpijn.
Behandeling
Bij koliekpijn zal uw arts meestal diclofenac of een andere pijnstiller voorschrijven. Soms schrijft uw arts metamizol voor als behandeling met andere pijnstillers niet mogelijk is.
Om metamizol snel te laten werken zal de arts dit medicijn injecteren.
Bij nierstenen zal de arts u adviseren tijdens de aanvallen weinig te drinken. Hierdoor neemt de druk op de steen af.
Werking
Metamizol stilt de pijn en vermindert spierkrampen.
Effect
U merkt het effect van een injectie binnen 30 minuten. Het effect houdt ongeveer 4 uur aan.
Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)
Huiduitslag
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
Pijn en reacties op plek van injectie
Bij injectie in een ader kan aderontsteking (flebitis) ontstaan. Dit kunt u herkennen aan een dikke, harde streng rond de plek van injectie, roodheid, pijn en warmte rond de streng. Door aderontsteking kunt u een trombosebeen krijgen. Dit kunt u herkennen aan een dikke, harde, rode en pijnlijke plek op het been, soms aan pijn in de kuit en een zwaar gevoel in het been, zeer zelden aan plotseling optredende kortademigheid, soms met pijn of het ophoesten van bloed. Waarschuw in deze gevallen onmiddellijk een arts, of ga meteen naar de Eerste-Hulpdienst.
Overgevoeligheid voor dit medicijn. U merkt dat aan huiduitslag, galbulten of jeuk.
In zeer zeldzame gevallen ontstaat een ernstige overgevoeligheid. Dit is te merken aan koorts, ernstige benauwdheid, pijn op de borst, opgezwollen mond, tong, keel of gezicht, huiduitslag, ademhalingsproblemen, flauwvallen, blaren op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen. Deze verschijnselen kunnen tijdens het injecteren van het medicijn of in de eerste uren erna ontstaan. Uw arts zal u tijdens het injecteren goed controleren.
Als u overgevoelig bent, mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef dat door aan de apotheker. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u metamizol niet opnieuw krijgt.
Mensen met astma blijken vaker overgevoelig voor dit medicijn. Zij kunnen een plotselinge benauwdheidsaanval krijgen. Gebruik dit medicijn dan niet meer. Heeft u eerder een benauwdheidsaanval gekregen na gebruik van een ontstekingsremmende pijnstiller? Gebruik dit medicijn dan niet, maar neem contact op met uw arts.Veranderingen in het bloed. Zeer zeldzaam kunt u te weinig witte bloedcellen hebben (agranulocytose). Hierdoor bent u sneller ziek.
Krijgt u last van koorts, rillingen, keelpijn en aften? Stop dan met het gebruik van dit medicijn en waarschuw uw arts.
U heeft een grotere kans op deze bijwerking als u dit medicijn voor een lange tijd gebruikt. Gebruikt u de tabletten langer dan 7 dagen? Dan zal uw arts uw bloed controleren. Gebruik dit medicijn maximaal 2 weken.
Als u acute porfyrie heeft, een stofwisselingsziekte waarbij men aanvallen krijgt van buikpijn, braken, koorts en hartkloppingen: dit medicijn kan een aanval uitlokken.
Geef aan de apotheker door dat u acute porfyrie heeft. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn of andere uitlokkende medicijnen niet krijgt.
Maagklachten, zoals maagirritatie, misselijkheid, braken, buikpijn, vol gevoel, gebrek aan eetlust, boeren en zuurbranden.
Gebruik geen alcohol of andere voedingsmiddelen die de maag irriteren, zoals scherpe kruiden.
Heeft u last van slokdarmontsteking door opkomend maagzuur? De klachten kunnen verergeren. Neem contact op met uw arts als u dat merkt.
Mensen boven de zeventig jaar hebben meer kans op bijwerkingen door dit medicijn. Daarom schrijven artsen meestal een maagbeschermer voor. Ook als u dit medicijn maar enkele dagen gebruiktEen maag- of darmzweer of andere ernstige beschadiging van maag, darmen of slokdarm.
U merkt dat aan zeurende pijn in de bovenbuik, ernstige maagpijn of pijn achter borstbeen. Door deze beschadigingen kunnen bloedingen in maag en darmen ontstaan. Dit merkt u aan bloederige diarree of zwarte, teerachtige ontlasting. Stop dan met het gebruik en waarschuw onmiddellijk uw arts. Bij een maagbloeding kan het voorkomen dat u bloed braakt. Ga dan onmiddellijk een arts of naar de Eerste Hulpdienst.
Heeft u ooit een maag- of darmzweer gehad, of een andere ernstige maag- of darmaandoening, zoals een maag- of darmbloeding? U heeft dan meer kans op bijwerkingen op maag en darmen. Bespreek met uw arts of dit medicijn voor u geschikt is. Mogelijk schrijft uw arts behalve dit medicijn ook een maagbeschermend medicijn voor. Ook als u dit medicijn maar enkele dagen zal gebruiken.Heeft u psoriasis? U kunt meer last krijgen van deze aandoening. Neem contact op met uw arts als u last heeft van rode schilferende of glanzende plekken op de huid, beschadigingen van de huid, jeuk, putjes in de nagels en gewrichtsklachten.
Duizeligheid
Dit komt vooral voor na een snelle injectie in uw ader. Duizeligheid merkt u met name bij opstaan uit uw bed of uit een stoel. Dit gaat in het algemeen over als uw lichaam zich heeft ingesteld op het medicijn.
Mensen met hartfalen kunnen hier meer last van hebben.
Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. U kunt dan het best even liggen en de benen wat hoger leggen, bijvoorbeeld op een kussen. Blijft u last houden? Bespreek dit dan met uw arts.
Rode verkleuring van de urine.
Dit medicijn kan uw urine verkleuren tot ongeveer 30 uur na de laatste injectie.
Vocht vasthouden. Dit merkt u aan dikke enkels of polsen door vasthouden van vocht in armen en benen (oedeem), benauwdheid door vochtophoping in de longen
Vooral mensen met hartfalen kunnen hier last van krijgen. Overleg met uw arts als uw klachten, zoals benauwdheid en vochtophoping, toenemen.
Ontsteking van de lever.
- U merkt dit aan een plotse hevige pijn in de bovenbuik, een opgezwollen buik, gele kleur van huid en oogwit, onverklaarbare blauwe plekken, erge moeheid, keelpijn met koorts en blaren in de keel. U kunt hier last van krijgen binnen een paar dagen nadat u met dit medicijn bent gestart. Maar het kan ook een paar maanden erna gebeuren.
- Heeft u een van deze bijwerkingen? Waarschuw dan direct uw arts.
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Uitleg frequenties
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Mag ik metamizol gebruiken met andere medicijnen?
Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje ‘samenstelling’.
De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.
- Andere ontstekingsremmende pijnstillers. Deze worden ook wel NSAID’s genoemd. Als u beide pijnstillers tegelijkertijd gebruikt verdubbelt u de kans op bijwerkingen, zoals maagdarmklachten. De namen van andere ontstekingsremmende pijnstillers zijn aceclofenac, acetylsalicylzuur, carbasalaatcalcium, celecoxib, dexketoprofen, diclofenac, etoricoxib, fenylbutazon, flurbiprofen, ibuprofen, indometacine, ketoprofen, meloxicam, nabumeton, naproxen, parecoxib, piroxicam, propyfenazon, sulindac en tiaprofeenzuur. Gebruik deze pijnstillers dus niet tegelijkertijd met metamizol.
- Antistollingsmedicijnen. Voorbeelden hiervan zijn acenocoumarol, acetylsalicylzuur en dabigatran. Deze medicijnen verhogen de kans op een maagzweer en op bloedingen in maag en darmen. Moet u een antistollingsmedicijn samen met metamizol gebruiken? Wees dan extra alert. Raadpleeg uw arts bij maagklachten. Meestal adviseert de arts u een maagbeschermer te slikken om maagklachten te voorkomen. Overleg met uw arts of dat bij u nodig is. Twijfelt u of uw antistollingsmedicijn hieronder valt? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
- Plasmiddelen. Voorbeelden hiervan zijn hydrochloorthiazide, furosemide, amiloride, spironolacton en triamtereen. Medicijnen van de groep ACE-remmers. Voorbeelden hiervan zijn enalapril, fosinopril en lisinopril. Angiotensine-II-blokkers. Voorbeelden hiervan zijn candesartan, losartan en valsartan. Deze medicijnen worden gebruikt bij hoge bloeddruk en hartfalen. Gebruikt u een van deze medicijnen tegen hartfalen en gaat u nu metamizol gebruiken? Uw klachten door hartfalen kunnen verergeren. Merkt u dat uw enkels of voeten dikker worden, of bent u sneller kortademig? Neem dan contact op met uw arts. Gebruikt u een van deze medicijnen na een hartinfarct of tegen een nierziekte en gaat u nu metamizol gebruiken? Vraag uw arts of apotheker om advies. Twijfelt u of uw medicijn hieronder valt? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
- Bepaalde medicijnen tegen depressiviteit. Voorbeelden hiervan zijn citalopram, fluoxetine, fluvoxamine, paroxetine en venlafaxine. Bijnierschorshormonen. Dit worden ook wel corticosteroïden genoemd. Voorbeelden hiervan zijn dexamethason, hydrocortison, methylprednisolon, prednisolon, prednison en triamcinolon. Dit geldt alleen als u deze medicijnen inneemt of geïnjecteerd krijgt. Als u medicijnen tegen depressiviteit of bijnierschorshormonen gebruikt, heeft u meer kans dat metamizol bijwerkingen op de maag veroorzaakt. Wees daar extra alert op en raadpleeg uw arts bij maagklachten. Meestal adviseert de arts u om ook een maagbeschermer te gebruiken, zodat u maagklachten voorkomt. Overleg met uw arts of dat bij u nodig is. Twijfelt u of uw medicijn hieronder valt? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
- Lithium. Dit is een medicijn tegen manische depressiviteit. Metamizol kan de bijwerkingen van lithium versterken. Uw arts zal het lithiumgehalte in het bloed regelmatig laten meten en de dosering eventueel aanpassen. Waarschuw meteen uw arts als u last krijgt van bijwerkingen van lithium zoals: maagdarmklachten, trillen, spierzwakte, spiertrekkingen, duizeligheid, slaperigheid, sufheid, verwardheid, verminderde concentratie, moeite met lopen en spreken. en epileptische aanvallen. Zorg er bij warm weer voor dat u voldoende drinkt. Waarschuw uw arts ook als u stopt met de pijnstiller. Lithium kan dan minder goed werken. Ook dan moet de arts het lithiumgehalte in uw bloed extra controleren.
- Methotrexaat. Dit wordt gebruikt bij ontstekingsziekten zoals reuma of psoriasis, maar ook bij kanker. Metamizol kan de bijwerkingen van methotrexaat versterken. Uw arts zal de hoeveelheid methotrexaat in het bloed en uw nierwerking extra controleren. Mogelijk moet uw arts de dosering van methotrexaat verlagen.
- Het afweeronderdrukkende medicijn ciclosporine. De combinatie kan schadelijk zijn voor de nieren. Uw arts zal uw nierwerking extra controleren als u de pijnstiller langer dan drie dagen gebruikt.
- Desmopressine. Dit medicijn wordt onder andere bij diabetes insipidus gebruikt. Als u dit medicijn samen met metamizol gebruikt, heeft u meer kans op watervergiftiging. Ook kan de hoeveelheid natrium in het bloed te laag worden. Bij watervergiftiging, houdt u vocht vast. Dit merkt u aan dikke enkels en voeten. Te weinig natrium merkt u aan hevige vermoeidheid, sufheid, slecht aanspreekbaar zijn en verminderde eetlust. Heeft u last van deze verschijnselen? Waarschuw dan onmiddellijk uw arts.
- Sommige medicijnen tegen kanker. Vraag aan uw apotheker om welke medicijnen dit gaat. Deze medicijnen verhogen de kans op bloedingen. Overleg hierover met uw arts.
Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
autorijden?
Ja, dat kan. Dit medicijn heeft geen invloed op hoe goed u kunt autorijden.
alcohol drinken?
Alcohol irriteert de maag, net als dit medicijn. U kunt daardoor eerder last krijgen van uw maag. Probeer het drinken van alcohol eerst met mate. U kunt dan zelf inschatten of u hier veel last van krijgt. In het algemeen is enkele keren per week een glas wijn geen probleem.
alles eten?
U mag eten en drinken zoals u normaal ook doet.
Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
Zwangerschap
Bent u zwanger of wilt u zwanger worden? U kunt dan beter paracetamol gebruiken bij pijn. Paracetamol is een veiligere pijnstiller tijdens de zwangerschap. Werkt paracetamol niet voldoende tegen uw pijn? Overleg dan met uw arts.
Gebruik metamizol NIET in de tweede helft van de zwangerschap (vanaf 20 weken). Dit medicijn is dan schadelijk voor de baby. Het risico op aangeboren afwijkingen bij de baby is verhoogd. Ook kan het problemen geven bij de bevalling.
Gebruikt u dit medicijn al? Overleg dan met uw arts. Misschien kunt u overstappen op een ander medicijn. Een medicijn dat wel veilig is tijdens de zwangerschap.
Wilt u dit medicijn gebruiken in de eerste helft van de zwangerschap (tot 20 weken)? Of als u zwanger wilt worden? Overleg dan met uw arts. Ook dan kunt u dit medicijn beter NIET gebruiken.
Borstvoeding
Gebruik dit medicijn NIET als u borstvoeding geeft. Dit medicijn komt in de moedermelk terecht en kan zo slecht voor de baby zijn. Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. Misschien kan uw arts een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken. Of u kunt kunstvoeding geven.
Hoe gebruik ik dit medicijn?
Hoe?
- Tabletten: heel doorslikken met een half glas water. Heeft u moeite met slikken? U mag de tablet ook doormidden breken en het daarna innemen.
- Injectie: uw arts of verpleegkundige geeft u dit medicijn via een injectie in uw spier of ader. Ook controleren ze uw bloeddruk, hartslag en ademhaling.
Wanneer?
U gebruikt dit medicijn maximaal 4 keer per dag. Zorg dat tussen iedere tablet minimaal 6 uur zit.
Hoelang?
U gebruikt dit medicijn voor een korte periode en maximaal 2 weken. Gebruikt u de tabletten langer dan 7 dagen? Dan zal uw arts uw bloed controleren.